De slogan van de Belastingdienst luidt “Leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker.” Een slogan die totaal niet bij het systeem rondom inkomstenbelasting past. Want eerlijk: daar is niet veel makkelijks aan. Veel termen zijn nog steeds ingewikkeld en je weg vinden in het doolhof van belastingen is niet altijd een makkie. Gelukkig zijn wij er! In dit artikel gaan we dieper in op inkomstenbelasting. We leggen uit: wat is het? Hoe werkt het? En wat valt er nou precies in die 3 boxen?
Wat is inkomstenbelasting?
First things first: inkomstenbelasting is de belasting die je betaalt over je inkomen in een jaar. Herken je die drukte voor 1 mei, waarin iedereen het heeft over zijn of haar belastingaangifte? Dat is de deadline om aan de Belastingdienst door te geven wat je in het voorgaande jaar hebt verdiend. De inkomstenbelasting wordt berekend op basis van je totale inkomen. Omdat je inkomen uit verschillende bronnen kan komen, zoals loon, uitkering of beleggingen, wordt het opgedeeld in drie groepen, ook wel boxen genoemd. We leggen je hieronder uit wat deze boxen zijn en wat eronder valt.
Box 1: inkomen uit werk en woning
In box 1 valt je inkomen uit werk, of je nu in loondienst werkt, een uitkering ontvangt, een stagevergoeding krijgt, of als zzp’er werkt. Als je in loondienst bent, heeft de Belastingdienst vaak al informatie over je inkomen van je werkgever, maar het is handig om je jaaropgave erbij te pakken. Dat is het overzicht dat je van je werkgever krijgt en waarop staat wat je in een jaar hebt verdiend.
Wel eens van belastingschijven gehoord? Binnen box 1 zijn er schijven met verschillende percentages. Vanaf 2025 gelden de volgende belastingschijven:
-
Tot een inkomen van €38.441 betaal je 35,82% belasting.
-
Voor inkomens tussen €38.441 en €76.817 geldt een tarief van 37,48%.
-
Alles boven €76.817 wordt belast tegen 49,5%.
Het belastbare bedrag kan lager uitvallen door bepaalde kosten, zoals reiskosten of uitgaven die je hebt gedaan voor je pensioen. Dit zijn legale, handige trucjes om uiteindelijk te besparen op belasting. Handig om daar gebruik van te maken dus. Het is altijd goed om te checken of je recht hebt op aftrekposten die je belasting kunnen verlagen, want deze posten werken in je voordeel. Zie het als een kortingscode voor je belasting.
Box 2: inkomen uit aanmerkelijk belang
Oké, hier komt een van die ingewikkelde termen: aanmerkelijk belang. Simpel gezegd, als je 5% of meer van de aandelen van een bedrijf bezit, heb je een aanmerkelijk belang. In box 2 betaal je belasting over het inkomen dat je dankzij deze aandelen hebt verdiend, zoals dividend (de winst die het bedrijf uitkeert aan aandeelhouders) of winst uit de verkoop van aandelen. Belangrijk: als je ook een salaris krijgt van een bedrijf waarin je een aanmerkelijk belang hebt, wordt dat salaris niet in box 2 belast, maar in box 1. Salaris is namelijk een inkomen uit werk, niet uit een belang.
Box 3: inkomen uit sparen en beleggen
Hebben we je aandacht nog? We weten het – deze info is niet sexy, maar als je het eenmaal snapt, vergeet je het niet meer. Het is ook essentiële informatie, dus nog heel even bij de les blijven. Hier komt de derde en laatste box.
In box 3 wordt je inkomen uit sparen en beleggen belast. Bij je belastingaangifte geef je de waarde van je spaargeld, beleggingen en crypto op. De Belastingdienst telt dit bij elkaar op en trekt daar eventuele schulden, zoals je studieschuld, dan weer vanaf. Ook houden ze rekening met iets als – hou je vast – persoonsgebonden aftrek. Dat zijn kosten die je maakt vanwege persoonlijke omstandigheden, zoals specifieke zorgkosten.
Deze aftrekposten verlagen het belastbare bedrag dat jij aan vermogen bezit, ook wel de grondslag genoemd. Is je grondslag lager dan €57.000? Dan heb je ‘mazzel’, want dan matst de Belastingdienst je nog. Dit eerste bedrag tot € 57.000 noemen we in vaktermen: heffingsvrije vermogen – het vermogen waarover je niet belast wordt. Elke euro die boven deze grens uitkomt, is wel belast.
Wat je nog meer moet weten!
Nadat je je belastingaangifte hebt gedaan, krijg je een definitieve aanslag per post. Dit is het uiteindelijke bedrag dat je moet betalen, of het bedrag dat je terugkrijgt van de Belastingdienst. Deze aanslag ontvang je een paar maanden nadat je je belastingaangifte hebt ingeleverd.
Heb je een partner waarmee je op papier ook officieel een partner bent? Oftewel: je bent getrouwd, hebt een geregistreerd partnerschap, of een notarieel samenlevingscontract hebt, dan kun je ervoor kiezen om samen je belastingaangifte te doen. Goed, om je nog bij de les te houden, gaan we daar later nog eens dieper op in.
En waar gaat al dat geld eigenlijk heen? De overheid heeft belasting nodig om publieke voorzieningen te kunnen betalen. Jouw belastinggeld wordt dus besteed aan o.a. wegen, scholen, zorgstelsel en ziekenhuizen. We maken hier allemaal gebruik van en zo dragen we allemaal bij aan onze maatschappij.
Samenvatting
Inkomstenbelasting betaal je één keer per jaar – nadat je je aangifte inkomstenbelasting hebt gedaan. De deadline hiervoor is ieder jaar op 1 mei. Jouw inkomen wordt onderverdeeld in drie categorieën. Maar: om het extra gecompliceerd te maken, spreken we hier over ‘boxen’. In de eerste box vind je jouw belastbaar inkomen uit werk en woning. Box 2 covert jouw belastbare inkomen uit de financiële voordelen van een belang groter dan 5% in een bedrijf (als je dit dus hebt, tenminste) en box 3 bestaat uit het belastbaar inkomen uit spaargeld en je beleggingen.
Iedereen in Nederland is verplicht om belasting te betalen. Leuk is het niet, maar laten we eerlijk zijn: het draagt bij aan een betere maatschappij. Bovendien: er bestaan wel heel veel trucjes om belasting te besparen. Benieuwd? Lees dan: 5 tips om belasting te besparen als yup.Â
Lees meer blogs over belasting
